Balıkesir

Balıkesir iki denize kıyısı bulunan (Marmara ve Ege Denizi) nadir illerden birisidir. Yüzölçümü bakımından Marmara ve Ege Bölgesi'nin en büyük ilidir. Balıkesir ili, dünya coğrafyasında yer alan 35 ülkeden daha büyük bir alana, 39 ülkeden daha fazla insan varlığına sahiptir. Kişibaşına düşen milli gelirde ise 128 ülkeden daha iyidir. Balıkesir, Anadolu yarımadasının kuzeybatısında ve önemli bir kısmı Marmara'da olmak üzere geriye kalan kısmı da Ege Bölgesi'nde yer alan bir ildir. Güneyinden Manisa ve İzmir, batısında Ege Denizi ve Çanakkale, doğusundan Kütahya ve banman.vit.com.tr, kuzeyinden Marmara Denizi ile çevrilmiştir. İki denize sınırı olan nadir illerden biridir. Türkiye'de en çok adaya sahip ildir. Bu adaların bir kısmı Marmara Denizi'nde bir kısmı Ege'dedir.

Yeryüzü Şekilleri


Ören Plajı, Burhaniye-Balıkesir


Batı'da Kazdağları, Şapçı Dağı ve Madra Dağları; Doğu'da Alaçam Dağları önemli yükseltilerdir. Manyas Gölü ve Tabak Gölü gölleridir. Susurluk Çayı başlıca akarsuyudur. Avşa, Paşalimanı, Ekincik, Marmara, Alibey, Çiçek, Çıplak ada başta olmak üzere 32 adası vardır. Bu adaların 22 tanesi Ege Denizinde; 10 tanesi Marmara Denizindedir. Ovaları: Balıkesir, Gönen, Edremit, Susurluk. Marmara Denizi kıyılarında adalar hariç 175 km’lik bir kıyı bandı, Ege Denizi kıyılarında da yine adalar hariç 115 km’lik bir kıyı bandı vardır.

Tarihçesi

Balıkesir, Ege ve Marmara Denizlerine kıyıları olduğu için tarihi, en eski yerleşim bölgelerini kapsayan Arkaik Çağının M.Ö. 3000 yılına dek uzanır. Bu bölgenin Antik Çağdaki adı Mysia'dır. İlin, adını nereden aldığı hakkında değişik rivayetler vardır. Bir rivayette Paleo Kastro (Eski Hisar), bir başka söylentiye göre Bal-ı Kesr (Balı çok), bir başka rivayette ise Pers Devlet adamı Balı-Kisra'nın adından, veya Balak-Hisar veya Balık-Hisar'dan geldiği söylenir. Antik Çağda Mysia adını alan bu bölgede Edremit (Adramytteinen) ilçesinin Altınoluk bucağında Antandros, Erdek (Ertaka) (Belkıs-Kyzikos), Bandırma (Pandermit) adlı önemli antik yerleşim sahaları vardır.
1071 Malazgirt savaşından sonra Anadolu'ya girmeye başlayan Türkler kısa zamanda Selçuklu Devleti idaresinde uçlara yığılmışlar, buralarda yeni yöreler fethedip, Beylikler kurmuşlardır. Bu Beyliklerden biri de Danişment Gazi soyundan gelen Kalemşah Oğlu Karesi Bey'in kurduğu Karesi Beyliği'dir. 1862'den itibaren çeşitli Yörük Aşiretleri bölgede iskana tabi tutulmuş, yerleştirilmiştir. 1878 (93 Harbi) sonunda gelen Muhacirler bölgede yeni köyler kurmuşlardır.
Balıkesir Milli Mücadelede Redd-i İlhak Cemiyetini kuran ve düşmana karşı koyan ilk iller arasındadır. Kurtuluş Savaşı'nda 15 Mayıs 1919'da düşmanın İzmir'i işgalinden hemen sonra Balıkesir'de durumu müzakere eden çeşitli kongreler düzenlendi. Balıkesirliler Redd-i İlhak Cemiyetini kurarak silahlı direniş kararı aldı. Kısa zamanda gelişen karşı koyma hareketi (Redd-i İlhak) sonucu Akhisar, Ayvalık, İvrindi cephelerinde düşman önünde 13 ay direnildi. 30 Haziran 1920'de işgal edilen Balıkesir, 6 Eylül 1922'de düşman işgalinden kurtuldu.
Balıkesir ilinin tarihine katkıda bulunan kişiler:Karesi Bey, Hacıilbey - komutan, Ece Halil - kumandan, Gazi Fazıl - kumandan, Zağnos Paşa, İlyas Paşa - Balıkesir kökenli vezir,Kamile Fatma Hanım, Seyit Onbaşı- Çanakkale Savaşında 250 kg.luk bombayı tek başına kaldıran ve düşman gemisini batıran kişi,Kemal Balıkesir - komutan örnek verilebilir.
Balıkesir ilinin kültürel birikimine katkı sağlamış kişiler:Hafız Hüseyin Efendi,İsmail Remzi Efendi - din, Alişuuri Efendi - müderris, Birgivi Mehmet Efendi - felsefeci, Hoca İzzet Efendi - müderris, Emir Hafız Esat Sadi Efendi - dini kitaplar yazmış- örnek verilebilir.

Yönetim Birimleri


Balıkesir İlçeleri



İlçeler


Ayvalık, - 265 km² - İlçe olma yılı: 1928
Bigadiç, - 1.028 km² - İlçe olma yılı: 1959
Balıkesir Merkez, - 1.454 km²
Balya, - 936 km²
Bandırma, - 592 km²
Burhaniye, - 280 km²
Dursunbey,- 1.948 km²
Edremit, - 731 km²
Erdek, - 333 km² - İlçe olma yılı: 1928
Gömeç, - 223 km² - İlçe olma yılı: 1991
Gönen, - 1.118 km²
Havran, - 543 km² - İlçe olma yılı: 1959
İvrindi, - 761 km² - İlçe olma yılı: 1959
Kepsut, - 908 km² - İlçe olma yılı: 1953
Marmara, - 154 km² - İlçe olma yılı: 1989
Manyas, - 593 km² - İlçe olma yılı: 1936
Savaştepe, - 409 km² - İlçe olma yılı: 1954
Sındırgı, - 1.378 km²
Susurluk. - 645 km²


Belediyeler

Balıkesir'e bağlı 53 belediye vardır. Bunlar;
Akçay, Aksakal, Altınoluk, Altınova, Avşaadası, Ayvalık, Balıkesir, Balya, Bandırma, Bigadiç, Burhaniye, Büyükdere, Büyükyenice, Dursunbey, Edincik, Erdek, Edremit, Göbel, Gökçeyazı, Gölcük, Gömeç, Gönen, Güre, Havran, İskele, İvrindi, Kadıköy, Karaağaç, Karapürçek, Karşıyaka, Kayapa, Kepsut, Kızıksa, Kocaavşar, Korucu, Küçükköy-Sarımsaklı, Manyas, Marmara, Ocaklar, Pamukçu, Pelitköy, Salur, Saraylar, Sarıbeyler, Sarıköy, Sındırgı, Savaştepe, Susurluk, Şamlı, Şifaılıcası, Yaylabayır, Yüreğil, Zeytinli....
2007 sayımına göre nüfusu 2binin altında kaldığı için belediyesi düşecek yerler: Balya-Şifaılıcası, Gömeç-Karaağaç, İvrindi-Kayapa, Manyas-Kızıksa, Marmara-Avşa, Sındırgı-Yaylabayır, Sındırgı-Gölcük. Bu durumda belediye sayısı 46'ya düşmesi beklenmektedir. Özellikle Avşa'nın durumu tartışma yaratmaktadır.

Köyler

Balıkesir'e bağlı 902 köy vardır.Batı Anadolu'da en çok köy varlığı'nın bulunduğu ildir. Bu nedenle kırsal yaşam nispeten devam etmektedir.

İl Özel İdaresi

İl Özel idareleri; İl halkının mahalli ve müşterek mahiyetteki ihtiyaçlarını karşılamakla görevli Kamu Tüzel Kişileridir. Balıkesir Özel idaresi, özellikle kırsal alana daha yaygın kaliteli ve sürekli hizmet götürülmesi gayreti içerisindedir. İmkan ve gayretlerini en üst seviyede kullanarak, üstün gayret ve sorumluluk anlayışıiçerisinde hizmetleri gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Taşınır ve taşınmaz mallar ile, müstakil bütçesi ve karar organları bulunan Tüzel Kişiliğe sahip Balıkesir il Özel idaresinin İl Genelinde Merkez ve 18 ilçe teşkilatı bulunmaktadır. Yerel hizmet ve ihtiyaçların yerine getirilmesine ait çalışmalar genel olarak bütçeden ödenek verilmek suretiyle yapılmış ayrıca diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Merkez'den aktardığı kaynakları da birleştirerek yatırım programlarında olan hizmetler en kısa zamanda sonuçlandırılmaktadır. ÖZMERKEZ 1993 yılında ihalesi yapılarak yapım çalışmaları tamamlanmış ve 1998 yılında geç kabulü yapılarak hizmete açılmıştır. Özmerkez binasının yapımındaki amaç; halka modern, güvenli ve kaliteli hizmet sunan işyerleri açılmasına öncülük ederek halkın hizmetine sunmaktır.
İl Özel İdaresi İl Genel Meclisi'nde ilçelerin sandalye dağılımı:
3 3 İlçe Sandalye Balıkesir 6 Bandırma 5 Edremit 5 Gönen 4 Ayvalık 4 İlçe Sandalye ManyasBigadiç 3 İvrindi 3 Susurluk 3 Dursunbey 3 İlçe Sandalye Sındırgı 3 Burhaniye 3 KepsutHavran 3 Erdek 3 İlçe Sandalye Balya 2 Savaştepe 2 Marmara 2 Gömeç 2 TOPLAM 62
Nüfus


Yörük Kızı Balıkesir


2007 Adrese dayalı nüfus sistemi verilerine göre Balıkesir ilçelerinin şehir merkezi ve taşra nüfusu ile beraber nüfusları sırasıyla şu şekildedir:
Şehir Adı Şehir Merkez Nüfusu Taşra Nüfusu ile Beraber
Balıkesir
241.404
313.630
Bandırma
110.248
128.603
Edremit
47.383
89.620
Gönen
41.811
72.920
Burhaniye
36.696
48.602
Ayvalık
34.651
58.638
Susurluk
23.778
42.726
Erdek
20.475
33.187
Dursunbey
17.701
46.938
Bigadiç
15.638
49.676
Sındırgı
12.668
42.088
Havran
10.531
27.711
Savaştepe
9.296
20.868
İvrindi
6.356
39.542
Kepsut
6.081
26.015
Manyas
5.464
23.135
Gömeç
4.604
11.105
Marmara
2.554
8.597
Balya
2.084
16.712
TOPLAM
649.423
1.118.313
Nüfus Analizi: 2007 Adrese dayalı nüfus verilerine göre Balıkesir ilinin genel nüfusu 1.118.313 çıkmıştır. 2000 nüfus sayımına göre ise 1.076.348 idi. 32 binlik bir artış mevcuttur. 2007 verilerine göre Balıkesir halkının 649.423'ü şehirlerde, 468.890'ü köylerde ve büyük beldelerde yaşamaktadır. Yine 2007 verilerine göre Balıkesir halkının 558.767'i kadın, 559.546'i erkek olarak tespit edilmiştir. Tüm il nüfusunun 1/3'ü merkez ilçe ve çevresinde yaşamaktadır.
Balıkesir merkez'in nüfusu Bandırma'dan 2,5 kat daha fazladır.
İlçe bazında bakıldığında Sındırgı, Savaştepe, Kepsut ve Balya'da ciddi bir azalma gözlenmektedir. Diğer ilçelerde ise nüfus 2000 nüfusuna benzer şekilde çıkmıştır.
İlçe merkezlerine bakıldığında Balıkesir merkez 30bin, Bandırma 20bin, Edremit 10bin, Gönen 5bin, Burhaniye 5bin, Ayvalık 3bin artış gözlenmektedir. Burhaniye kent nüfusuyla Ayvalık'ı geçerek 4.büyük ilçe merkezi olmuştur. İlçe merkezinin azaldığı yer ise Savaştepe'dir. Balya ise 2bin nüfusu geçebilmiştir.
İvrindi de ise toplam nüfus 17bin fazla çıkmıştır. 2000 nüfus sayımına göre 23bin nüfuslu İvrindi, 2007'ye göre 39bin nüfus gözükmektedir.
2007 nüfus verilerine göre şu sonuçlara ulaşılmaktadır:

a. Körfez bölgesi özellikle Edremit ve Burhaniye tüm yurt genelinden göç almaktadır.
b. Balıkesir merkez, merkeze yakın ilçelerden göç almaktadır.
c. Bandırma ise çevresinden ve başka illerden göç almaktadır.

İlin bölümlerine göre nüfus;

a. Merkez yöresi (Balıkesir-Kepsut-Balya-İvrindi-Savaştepe): 414 bin.
b. Marmara yöresi (Bandırma-Gönen-Manyas-Erdek-Marmara-Susurluk): 306 bin.
c. Körfez yöresi (Ayvalık-Edremit-Havran-Burhaniye-Gömeç): 251 bin.
d. Alaçam yöresi (Dursunbey-Sındırgı-Bigadiç): 137 bin.


Ekonomi

Balıkesir, birçok ilin aksine tek merkezli büyüme modeli (Kayseri,Denizli,Manisa vb.) ile değil; bütün ilçeleriyle beraber dengeli büyüme modelini uygulamaktadır. Bu model uygulama açısından zorluklar içerse de ilin ekonomik kalkınmasında topyekün ve dengeli bir ekonomik kalkınma modeli sunmaktadır. Bu nedenle yatırımlar birçok ilçeye yönlendirilmektedir.

En büyük 50 şirket

2006 vergi gelirlerine göre, en çok vergi veren sanayi şirketinin; 28'i Balıkesir Merkez; 15'i Bandırma, 2'şer tane Edremit, Burhaniye ve Gönen, 1 adeti Balya'dadr

Ticari Bilgiler

2003 yılına göre; Sanayi siciline kayıtlı kuruluş sayısı 467, 1 Sanayi Odası ,15 Küçük Sanayi Sitesi,4 Organize Sanayi Bölgesi,8 Ticaret Odası,5 Ticaret Borsası,97 Esnaf Odası, 2044 Kooperatif 137 ihracatçı firma,130 ithalatçı firma, 757 Anonim Şirket,4135 Limited Şirket,154 sigorta şirketi ,5929 Şahıs şirketi mevcuttur.

Dış ticareti

Balıkesir İli iç-dış ticaret hacmi 486.313.997.254.096.- TL, İhracat Miktarı 80.699.902.-$ ,ithalat miktarı 147.567.184.-$ .

Araziler

Toplam tarım arazisi 510.456.-Hektar,Toplam Orman alanı 675.010.-Hektardır. Toplam tarım arazisinin 49.330 hektarlık bölümünde sulu tarım yapılmaktadır.

Hazine gelirleri

Milli Emlak Genel Müdürlüğü istatistiklerine göre, devletin en fazla mülk sahibi olduğu il Balıkesirdir. 15 milyar 119 milyon metre karelik bir alan üzerinde kurulu bulunan Balıkesir'in yüzde 40,77'sini Hazineye ait taşınmazlar oluşturmaktadır. Balıkesir ilindeki Hazineye ait taşınmaz sayısı 58 bin 698, bunun işgal ettiği alan da 6 milyar 163,7 milyon metre kare olarak tespit edilmiştir.